RENATA

Edyp -tragiczny bohater przeznaczenia

Czytajac dramat Sofoklesa ''Król Edyp'',a także mity greckie możemy
stwierdzić ,że  Edyp mimo, iz był dobrym władcą nad jego głową jeszcze
przed narodzeniem ciążyła straszna klatwa .Zastanowimy się nad
przyczyną  tego fatum.Mityczny Edyp mógł uniknąc swojego przeznaczenia
.Dlaczego los tak strasznie pokarał ród Labdakidów ?Czy zawiny ojców
cierpia nastepne pokolenia,aż do całkowitego wyginięcia czy mogli
uniknać swojego fatum gdyby tak ślepo nie wierzyli wyroczni ?
    
Żeby zrozumieć dlaczego Edyp stał się przeklety zanim się narodził
musimy dowiedzieć o mrocznej tajemnicy Lajosa ,przecież to on sprowadził
klatwę na swój ród.
 Otóż Lajos król Teb bedąc na dworze u króla
Pelopsa uwiódł jego syna .skutkiem czego ,czternastoletni chłopiec
popełnił samobójstwo .Kiedy zona Lajosa Jokasta była w ciąży ,udał się
on do wyroczni delfickiej ta przepowiedziała mu ,że zginie z reki
własnego syna ,a potem ten syn ożeni się z własna matką dopuszczajac się
kazirodztwa.Para królewska była tak zszokowana i wystraszona wyrocznią
,ze za wszelka cenę chcieli temu zapobiec .Gdy więc dziecko urodzilo się
kazano mu przekłuc pięty i porzucic w górskich zaroślach .Lajos nie
przypuszczał ,że jego zabiegi majace na celu oszukanie klatwy i złego
fatum na nic się nie zdadzą ,a jeszcze wmieszaja w przeznaczenie Jokastę
,ktora pomogła mu pozbyc się własnego syna .Jokasta mogła jakoś
sprzeciwic się mężowi lub tez od niego odejść wiedząc o jego hańbie i
wyroczni .czyzby tak bardzo kochała swojego męza że nie zawachała sie
zabić własne dziecko ?Moim zdaniem tez jest winna na równi z Lajosem
  
Wrócmy jednak do Edypa ,gdyz on tutaj okazuje sie bohaterem tragicznym
prawie bez winy mozna powiedzieć urodzonym po to żeby przeznaczenie się
wypełniło.Malutki Edyp zostaje zaniesiony przez pasterzy na dwór krola
Koryntu .Wychował się szczęśliwie w Koryncie przekonany że jego
rodzicami są Polybos i Merope .
 Edyp bedąc już krolem rządzacym
Tebami ,które wlaśnie ogarnęła zaraza ,mor i glód ,stara się wyjasnić
kto jest przyczyna wszystkich nieszczęśc spadających na miasto .Nie
wiedząc jeszcze kto jest winny wydaje wyrok sam na siebie .Mówiąc ;Ten z
czyjej ręki zginął Lajos ,nie dozna większej kary i wrogości poza tym
że ziemię tebańską opóści na zawsze .Ten człowiek miał być wyklęty przez
Boga  i ludzi ,zapomniany i w nedzy mial doświadczyć pogardy i wstydu
przez resztę swoich dni.Za wszelka cenę  chce odnalezc zabójcę Lajosa
byłego męża swojej żony.Edypa jako dobrego króla martwi los Teb i ludu
,który darzy miloscią .Gdy na miasto spadaly nieszczęścia Tebańczycy
przychodzili do niego po pomoc ,gdyz stracili juz nadzieję a tylko jemu
ufali .Cierpiał razem z nimi i bolał nad ich losem Nie wiedzial ,że to
on sam jest ich i swoim fatum i po kilkudziesieciu latach szczęsliwego
panowania los upomi się o swoje i dosięgnie tez jego najbliższych .
 Edyp
w końcu dowiaduje się całej prawdy o sobie od Terezjasza ślepego
wróżbity ,który jest autorytetem .Prawda tak go zszokowała ,że staje się
gwałtowny i porywczy .Przyjmuje postawe obronną oskarżając Terezjasza
,a także Kreona ;jakoby za jego namową Terezjasz żle interpretował
przepowiednie ,zeby Edypa strącic z tronu a samemu objąć władzę .Zamknął
się w swoim przerażeniu ,poczuciu winy i wyrzutach sumienia .Nsajpierw
rozmawiając z Jokastą Edyp jest pełen nadziei ,że to jednak pomyłka
.Krolowa tez chce wierzyć że Lajosa zaatakowała jakaś banda a nie jeden
człowiek .Małzonkowie bardzo się kochają ,wspominają sobie pierwsze
chwile gdy sie poznali ,spojrzeli sobie w oczy i poczuli że należą do
siebie .Chcieli żyć w iluzji a królowa nawet błagała Edypa żeby dal
spokój i nie szukał bo dowie się za dużo.Gdy już dowiedział się w jaki
sposób zginął Lajos nie miał wątpliwości ,że to on jest zabójca swojego
ojca ,a także mężem wlasnej matki z ktora splodzil kazirodczo czworo
dzieci .Te dwa straszne grzechy doprowadzily go do odczuwania pogardy do
samego siebie .Stracił sens życia i uważał się za największego łotra
.Przypomniał sobie historię swojego życia i żałuje ,że porzucony w
górach nie umarł w samotności.WKoryncie
przypadkowo podczas biesiady
dowiedzial się że jest podrzutkiem .Choc nazajutrz para królewska
zapewniala że to nieprawda zagniezdziła się w nim niepewność i trwoga
.Udał się więc do wyroczni po kryjomu przed rodzicami ,a tam usłyszał
straszne rzeczy ;zabije własnego ojca ,ożeni się z matką i spłodzi ród
wyklety dla ludzkich oczu .Taka trwoga go ogarnęła ,że juz nie poszedł
do Koryntu myśląc ,że oszuka przeznaczenie i udał się do Teb.Chciał
chronić siebie i rodziców od klatwy ale w ten nieświadomy sposób
przyczynił się do jej wypełnienia .Gdy zbliżał się do Teb przypadkowo
napotyka na drodze orszak .Zaczepiony wdaje się w bójkę z nieznajomym
nie wiedząc że to jego ojciec .Edyp wytrącony z równowagi walczy
zażarcie i zabija Lajosa.
Wkroczył do miasta w czasie gdy siał tam
postrach straszny potwor Sfinks o ciele lwa ,twarzy kobiety i ptasich
skrzydlach .Sfinks oblegał miasto i zabijal ludzi ,był niepokonany
.Obiecal opuścic miasto jeśli ktoś rozwiąże jego zagadkę .Była trudna bo
pochodziła od muz ;co to za zwierzę które rano chodzi na czterech
nogach ,w dzień na dwóch ,wieczorem na trzech .Kreon brat Jokasty ,który
tymczasem rzadził miastem oglosil ,że kto rozwiąze zagadkę dostanie we
władanie królestwo i rękę siostry .
Edypowi z pomoca przychodzi
przeznaczenie ;ma sen w którym jet rozwiązanie zagadki .Miasto zostaje
uwolnione i zgodnie z obietnicą Edyp zostaje królem i mężęm własnej
matki .
 Nastepne lata sa ciszą przez burzą .Zyja szczęsliwie ,jest
dobrym i sprawiedliwym królem ,maja czwórkę dzieci w tym dwóch synów
[Etoklesa i Polinejkesa ]oraz dwie córki Antygone i Ismene .Po tych
szczęsliwych i spokojnych kilku latach złe fatum znów kłebi się nad
miastem;ziemia przestaje rodzić ,dzieci rodzą się martwe itp.Edyp poczul
sie winny wobec swojej matki ,dzieci  i poddanych .Żałował że uciekłz
Koryntu i uświadomił sobie ,jak przeznaczenie zawładneło jego
zyciem.Jokasta jego żona a także matka przerażona własną hańbą odebrała
sobie życie ,a on sam wymierzyl sobie taka karę jak zapowiedzial gdy był
królem.Wydłubał sobie oczy ,przywdzial pokutne szaty i ruszył w świat
jako pokutnik i tułacz.Z miasta wyprowadza go córka Antygona .Przed
opuszczeniem bram błaga Kreona o opiekę nad niewinnymi dziecmi
.Potomkowie jednak tez są obciążeni i gina tragicznie śmiercią
samobojczą lub bratobójczą.
  Moim zdaniem Edyp mógłby uniknąc
przeznaczenia .Gdyby wogóle nie chodził do wyroczni wtedy nie zawadnęła
by nm myśł o ucieczce z Koryntu .Jednak jego największym grzechem i
błędem przez który potoczyły się jego dalsze losy to zabicie człowieka
.Nieważne czy wiedzial czy nie wiedział że to ojciec ,poprostu zabił bo
był gwaltowny i uparty .Zabił ojca w nieświadomości ale świadomie zabił
czlowieka i to przeważyło że jest winny .Był kara za winy ojca ,sam
stając sie winny gubiąc cały ród ...efekt motyla/?
ciekawostka -w psychoanalizie jest tzw.pojecie kompleks edypa wymyslone przez Freuda wzorujacym się na mitycznym króluTeb.
Jest to psychiczny konflikt na tle milości miedzy synem a matka ,przy czym wystepuje uczucie nienawiści i zazdrości do ojca ..
.....................................możemy
wynieśc z tego jakieś pouczenie nie chodzić nigdy do wróżek a unikniemy
niepotrzebnych leków co do tajemnic przyszłości .

https://truml.com

print